Mücadele

Satranc oyununun M.Ö 6. Yüzyilda Hindistanda ortaya ciktigi bilinmektedir. Bir söylenceye göre, bir savasin nasil oldugunu anlamayan saray erkanindan bir hanima, savasin icerigini kolay anlatabilmek icin icat edilmistir. Temelinde bir savas oyunudur; belki de insanin temel mücadelesini yansitir. Insanin hayatta kalma hakki mücadele gücü kadardir. Öyleyse, insan duygularinin, örnegin inancin, umudun, korkunun matematiksel bir dengesi olabilir mi Evrenin dengesini bir oyun üstünden insana endeksleyebilir miyizLasker, satranc oynamayi iki beyin arasindaki psikolojik bir mücadele olarak anlamis ve ifade etmistir. Essiz eserinde, sadece bir oyundan degil, yasadigimiz dünyanin degisik boyutlarindan da bahsetmektedir. Insandan evrenin dengesine dek uzanan genis bir yelpazede düsünceler üretmis ve düsüncelerini eserine yansitmistir.Gercek bir deha olan Emanuel Laskerin oyunlari incelendiginde, cagdaslarina göre cok daha esnek olabildigi görülebilmektedir. Bu esneklik rakiplerinin dengesini bozdugu gibi, izdüsümleri Laskerin icat ettigi oyun olan Lasca ve bir arastirmaci matematikci olarak katkida bulundugu, cebir biliminde görülür. Belki de satranc; insani yasamini harita düzlemi üzerinde matematiksel olarak gösterme yöntemidir.Bu degerli eseri Ingilizce metninden Türkceye kazandiran Evren Isbilenin katkilariyla, yazarin düsünce evreninde keyifli bir matematiksel ve felsef yolculuga cikacak; son satiri okuduktan sonra bakmak ile görmek arasindaki farki anlayacaksiniz.Mehmet Mert Toker