Lata szescdziesiate

Ksiazka uwazana za jedno z najwazniejszych i najmadrzejszych w ostatnich latach spojrzen na kontestacje z perspektywy brytyjskiej, uzyskujaca bardzo wysokie noty w najpowazniejszych pismach literackich po obu stronach Atlantyku. To osobiste, ale zdystansowane, realistyczne, bezpruderyjne i refleksyjne, choc pozbawione taniej nostalgicznosci wspomnienia Jenny Diski z najwazniejszej dla kontrkultury dekady, ktora spedzila w Londynie, obracajac sie w kregu "Swinging London". Wedle jej wlasnych slow, "zalowalam wtedy, ze rozpadli sie bitnicy, kupowalam ciuchy, chodzilam do kina, zrezygnowalam z wyscigu szczurow, cpalam, czytalam, bralam udzial w demonstracjach ulicznych, lezalam w wariatkowie, uprawialam seks i uczylam w szkole, wiodlam wiec zycie niemal typowe dla kogos, kto dorastal w latach szescdziesiatych". Diski wiele pisze rowniez o roznicach w stosunku do kontestacji pomiedzy Anglia i USA, o modzie, narkotykach, komunach i rewolucji seksualnej: "[...] Seks byl dla nas rownie naturalny jak sen, i chyba z tego powodu zostalam kilkakrotnie zgwalcona przez facetow, ktorzy pakowali mi sie do lozka i nie rozumieli, kiedy mowilam nie." Wiele miejsca poswieca tez owczesnemu systemowi ksztalcenia i niezwykle popularnej w latach szescdziesiatych antypsychiatrii, gdyz poniekad wlasnie dzieki urzeczeniu nia zostala w koncu nauczycielka: "Szalony bohater zostawal nauczycielem, szamanem, guru, mowil wszystkimi jezykami swiata". Diski niebanalnie i z humorem analizuje takze w The Sixties socjologiczne oraz filozoficzne podobienstwa i roznice miedzy dekada lat szescdziesiatych a latami osiemdziesiatymi i konserwatywna wspolczesnoscia, zajmujac sie w tym kontekscie miedzy innymi problemem tozsamosci i miejscem "ja" w obu systemach. Ale najwieksza zaleta wspomnien Diski jest chyba ich chlodna, trzezwa ocena kontestacji - mniej tu sentymentalizmu niz w wiekszosci stereotypowych memuarow z tamtych czasow, a wiecej rzeczowosci; zapewne dlatego jej wnioski sa zarowno kontrowersyjne, jak i wywazone. Zdaniem autorki wiele idealow z tamtych lat utorowalo w koncu droge wlasnym politycznym antytezom, a nowy prawicowy radykalizm, ktory ogarnal Wielka Brytanie i Stany Zjednoczone w latach osiemdziesiatych i wciaz ma sie dobrze, nie tylko zreszta tam, wynika w prostej linii z bledow, popelnionych przez wyznawcow kontrkultury, ktorym liberalizm mylil sie czesto z libertarianizmem, a wolnosc z anarchia. Wedlug autorki kontestacja przywiazywala wieksza wage do zludzen niz do autentycznej rewolucji - ale o The Sixties mozna powiedziec, ze to obraz kontrkultury "bez zludzen". Choc ksiazka Diski mowi powaznie o powaznych problemach spolecznych i ideologicznych i jako taka niewatpliwie nadaje sie na przyklad jako tekst zrodlowy do analiz akademickich czy publicystycznych, jest ona od poczatku do konca przede wszystkim dzielem dobrej pisarki, czyli dobra, miesista i wartosciowa poznawczo literatura - a miejscami, zwlaszcza tam, gdzie autorka mowi o sobie i drwi z wlasnej owczesnej naiwnosci intelektualnej, bywa autentycznie i nieodparcie smieszna.